---

Tot vergevorderde tijden van het Boven-Paleolithicum waren er geen overblijfselen van menselijke bewoning in het gebied dat tegenwoordig de gemeente Gandía vormt, maar al in dit stadium, tijdens het laatste Gravettianus, vestigde de Cro-Magnon-man zich in de Parpalló-grot , een grot die enkele duizenden jaren zal worden bewoond, tot bijna het einde van de Magdalena.



De grotten Barranco del Llop en Maravillas werden ook bewoond tijdens het Boven-Paleolithicum.



In tegenstelling tot de rijkdom aan paleolithische, neolithische en eneolithische vindplaatsen, is er de schaarste aan overblijfselen uit de bronstijd en de weinige weergave van die uit de Iberische en Romeinse tijd.



De bezetting van de heuvel van Castillo de San Juan in de Iberische tijd is bewezen, zeker vanaf de 4e eeuw voor Christus. C., want hoewel de middeleeuwse constructies alle overblijfselen van de gebouwen van de stad hebben doen verdwijnen, zijn Iberisch keramiek en fragmenten van zoldervaten met rode figuren en zwarte vernis verzameld die alleen kunnen behoren tot een vestiging van de aangegeven datum en cultuur . Iberische munten zijn ook verzameld op niet gelegen plaatsen.



Romanisering is goed vertegenwoordigd in dit gebied. In de stad Gandía zijn munten en grafstenen gevonden die zouden kunnen duiden op een nederzetting die al in keizerlijke tijden mogelijk het verre antecedent was van de huidige bevolking, en vazen ​​en andere Romeinse overblijfselen in de grotten van Penjada, Meravelles en de los Cerdos. Deze laatste heeft overvloedige fragmenten van ´´terra sigillata´´ opgeleverd.



De oorsprong van de huidige Gandía dateert uit het moslimtijdperk, en de eerste gedocumenteerde christelijke vermelding, in 1249, verschijnt in de ´´Libre del Repartiment´´ door Jaime I van Aragón die de stad aan zijn zoon schonk. het kind Pedro.



Alfonso IV de Goedaardige imiteerde zijn voorgangers ten gunste van de versterking van de stad en Pedro IV de Ceremonieuze gaf voor dit doel, in 1387, het recht van arm's length af aan de gemeenteraad. Koning Martín el Humano schonk het later, met de titel van hertogdom, aan Alfonso de Aragón, zoon van de Infante Pedro.



In 1485 ging het hertogdom Gandía over naar het huis van Borja. De middeleeuwse stad, van feodaal karakter, die na de dood van de laatste hertog van koninklijk bloed was teruggekeerd naar de Kroon, werd statig vanaf 1494, waarin de tweede hertog van Borja er een klein maar weelderig hof vestigde.



In 1520 vond de opstand van de Germanías plaats, die zich vanuit Valencia uitbreidde naar de belangrijkste bevolkingsgroepen van het koninkrijk, waaronder Gandía. De opstand zegevierde in Valencia en Játiva. De slag bij Vernisa, in juli 1521, leverde de overwinning op aan de Duitsers, die Gandía en zijn regio bezetten en de Moren dwongen zich tot het christendom te bekeren. Maar na de laatste nederlaag van de Duitsers keerde Juan de Borja terug naar Gandía en trouwde met Francisca de Castro.



Juan werd opgevolgd door zijn oudste zoon Francisco (1543-1551), die was geboren in 1510, en die in 1551 afstand deed van zijn titels en bezittingen ten gunste van zijn zoon Carlos om te worden gewijd en lid te worden van de Sociëteit van Jezus.



Aan de andere kant voerde Francisco de Borja, die in 1671 heilig verklaard zou worden, muurwerken en voegde de nieuwe omheining toe aan de Vila-nova, waardoor het werd beschermd tegen het gevaar van piraten, Turken en kapers in dienst van de koning van Frankrijk. Ook binnen de nieuwe omheining gaf hij opdracht tot de bouw van een college waarvoor hij in 1548 een pauselijke bul behaalde die het tot de categorie van universiteit verhief. Deze universiteit, gelegen op de plaats die nu wordt ingenomen door de vrome scholen, was beroemd in haar twee eeuwen van leven, tot haar onderdrukking door Carlos III in 1772, na de verdrijving van de jezuïeten die haar bestuurden in 1767, en ze er doorheen gingen namen als Baltasar Gracián, Juan Andrés en Antonio José de Cavanilles.



Gandía behield zijn rang gedurende de 16e eeuw, maar vanaf 1609, met de verdrijving van de Moren en de verwoesting van de suikermolens die ze beheerden, leed het catastrofale economische en demografische gevolgen die meer dan 150 jaar duurden om te herstellen.



Tijdens de stagnatieperiode, die duurde tot de tweede helft van de 18e eeuw, verlieten de hertogen hun residentie om zich in Madrid te vestigen. Tijdens de Successieoorlog nam de hertog van Gandía het gezelschap van Felipe de Anjou over, terwijl de rest van het Koninkrijk het deed voor aartshertog Carlos. Daarom nam generaal Juan Bautista Basset, van de Austracistische partij, de stad Gandía in en nam de artillerie van het toen versterkte plein.



Met de triomf van de Bourbons werd alles hersteld behalve het politieke leven, aangezien de hertogen nauwelijks een kort bezoek brachten aan hun paleis. In 1740 stierf de laatste Borja y Centelles in Madrid, en het hertogdom ging over op zijn neef, de graaf-hertog van Benavente; Acht jaar later zou hij zijn dochter erven, getrouwd met de hertog van Osuna. Met Carlos III werd het economische leven vernieuwd en begon Gandía een welvarend tijdperk van industrialisatie.



In de 19e eeuw maakte zijde twee grote crises door, één vanwege de epidemie die het grootste deel van de zijderups in het midden van de eeuw wegvaagde, en de andere vanwege buitenlandse concurrentie. De spoorlijn, symbool van de negentiende-eeuwse uitbreiding, kwam aan met de smalspoorlijnen Tren Alcoy Gandía en Puerto en met de verbinding tussen Denia en Carcagente. In de provinciale divisie van 1822 werd het toegewezen aan de provincie Játiva en in de divisie van 1833 aan die van Alicante, en ging uiteindelijk over naar Valencia in 1836.



Tijdens de burgeroorlog leed de bevolking aan meerdere bombardementen door de Italiaanse luchtvaart van Mussolini.



In de jaren zestig, en vanwege de grote stedelijke groei van de stad, annexeerde de gemeente Gandía de tot dan toe onafhankelijke gemeenten Beniopa en Benipeixcar, momenteel buurten van de stad.



Gandía (in het Valenciaans en officieel Gandia) is een stad van de Valenciaanse Gemeenschap (Spanje). Het ligt in het zuidoosten van de provincie Valencia en is de hoofdstad van de regio La Safor. Het heeft 81.950 inwoners en is daarmee de zevende meest bevolkte stad en een van de belangrijkste in de autonome gemeenschap, ook vanwege de ligging dicht bij de grenzen van de provincies Valencia en Alicante. Gandía is een van de belangrijkste Spaanse toeristische bestemmingen, daarom verdrievoudigt de stad in de zomer haar bevolking tot 350.000 inwoners in augustus.



Monumenten

Hertogelijk paleis van Gandía



Stedelijke helm. De middeleeuwse kern van de stad lag rond de straten van Río, Mayor en Plaza. Andere zijstraten stroomden naar hen toe. Het was omgeven door een muur uit het begin van de 14e eeuw. In het noordoosten was de Joodse wijk. De morería (rabal) was gescheiden van de stad en had een moskee op de plaats van de kerk van San José. Aan het einde van de 16e eeuw zorgden een aanhoudende reeks aardbevingen ervoor dat veel gebouwen instortten. De muren verdwenen aan het einde van de 19e eeuw, waardoor er vandaag slechts drie torens overblijven tussen het Colegio de las Escuelas Pías en de rivier, de Torreón del Pino en de Torreta aan de Pérez de Culla-straat.



Kerk van Santa Maria. Het is sinds 1499 een collegiale kerk. De tempel is waarschijnlijk gebouwd aan het eind van de 14e of begin 15e eeuw. Het is in gotische stijl, vermengd met anderen uit verschillende periodes. Het werd in de 16e eeuw uitgebreid. Het bevatte waardevolle kunstwerken, zoals het altaarstuk van het hoofdaltaar, het werk van Paolo de San Leocadio, op een gravure van Damiá Forment, het koor van de s. XVI en een waardevolle schat, met de nadruk op de processiebewaring, een meesterwerk van de s. XVI. Dit alles werd vernietigd in 1936 tijdens de burgeroorlog, evenals het zeer rijke archief. Het heeft twee gotische deuren: die van Santa María en die van de apostelen, de laatste door Damián Forment, met prachtige figuren die in 1936 verdwenen en gerestaureerd werden.



Hertogelijk paleis van Gandía. Een van de belangrijkste monumenten van de stad is het Dogenpaleis, dat talloze restauraties heeft ondergaan. Geboorteplaats van San Francisco de Borja. The Gothic Weapons Patio en de Golden Gallery, uit de s. XVII, met originele tegels uit die tijd. Het wordt beschouwd als een van de belangrijkste statige herenhuizen van de Kroon van Aragon. De kamer van Francisco de Borja is praktisch bewaard gebleven zoals hij toen was en er mag niet op gestapt worden, hij is alleen van buitenaf te zien.



Gemeentehuis. Het is gevestigd in een gebouw met een neoklassieke gevel waarop je een inscriptie kunt lezen met de naam van de koning van het moment, Carlos III.



Lokale feesten



Sint Antonius de abt. Op 17 januari wordt San Antonio Abad (Sant Antoni del Porquet) vereerd, inclusief vreugdevuren.



Mislukkingen Vanaf 16 maart worden de typische Fallas gevierd, verbrand in de nacht van de 19e, de dag van San José. De stad Gandía heeft 23 fallas (21 in de stad en 2 in de Grao de Gandía).



Goede week. Festival van nationaal toeristisch belang. De stad heeft 18 broederschappen van de Heilige Week. Om de Witte Donderdag Ontmoeting tussen de Treurigen en de Nazarener, de Heilige Begrafenisprocessie op Goede Vrijdag en de Glorieuze Ontmoeting op Paaszondag tussen de Maagd van eenzaamheid en de Nazarener te markeren. De Visitatio Sepulcri, een muziekwerk dat wordt toegeschreven aan San Francisco de Borja, wordt ook uitgevoerd.



Johannes de Doper. In de nacht van 23 op 24 juni worden de vreugdevuren van San Juan traditioneel verbrand aan de hele Middellandse Zeekust, waarbij het begin van de zomer wordt gevierd.



Maagd van Carmen. Op 16 juli, zeevaartfeesten ter ere van de Virgen del Carmen, in de Grao de Gandía (havengebied).



Beurs en festiviteiten: rond 3 oktober, ter ere van de gemeentelijke beschermheer, San Francisco de Borja. Het hoofdpersonage van de jaarmarkt en festiviteiten is de Tio de la porra.

---